Μπορεί να υπάρξει ηθική κατανάλωση στη μόδα;
Ετοίμαζα τις προάλλες έναν οδηγό για το Instagram με διάφορα πραγματάκια που θα ήθελα κάποια στιγμή να αποκτήσω. Πραγματάκια που σκέφτηκα μπορεί να ενδιαφέρουν τη μικρή μας παρέα εδώ στο fasfem. Καθώς διάλεγα προϊόντα, ένα συναίσθημα δυσφορίας άρχισε να δημιουργείται. Προσπαθούσα να φτιάξω τον οδηγό με κριτήριο την ηθική κατανάλωση…Αλλά πώς τελικά προσδιορίζεται μια τέτοια έννοια;
Σταμάτησα και έκανα αυτό που κάνω τις περισσότερες φορές που είμαι σε φάση μουδιασμένης αναποφασιστικότητας. Έψαξα στη Google.
Ηθική κατανάλωση: πραγματοποιείται αγοράζοντας ηθικά κατασκευασμένα προϊόντα που υποστηρίζουν κατασκευαστές μικρής κλίμακας και ντόπιους τεχνίτες, προστατεύοντας τα ζώα και το περιβάλλον.
Εντάξει, κάτι τέτοιο είχα στο μυαλό μου. Να αγοράζω από εταιρίες που προσπαθούν να κάνουν τα πράγματα καλύτερα ή να αγοράζω μεταχειρισμένα. Μια μορφή BUYcott όπου υποστηρίζω αυτούς των οποίων οι δράσεις ευθυγραμμίζονται με την ηθική μου. Μια μορφή δράσης μέσω του πορτοφολιού μου δηλαδή.
Δεν είναι ασυνήθιστο για έναν καταναλωτή στις μέρες μας να έχει απαίτηση από τις εταιρίες να έχουν έναν σκοπό. Σύμφωνα με έρευνα του 2017 από τη Weber Shandwick, The Company behind the Brand: In Goodness We Trust, 46% των καταναλωτών παγκοσμίως αγοράζουν όλο και περισσότερο από εταιρίες που τους κάνουν να νιώθουν χαρούμενοι και καλά, και ένα 30% αγοράζουν από εταιρίες με κάποιο κοινωνικό αντίκτυπο ή με θετική συνεισφορά στον πλανήτη ή την αγορά στην οποία κινούνται. Βλέπετε οι καταναλωτές έχουν πια την ανάγκη να ορθώνουν το ανάστημά τους και να προσπαθούν να φτιάξουν κάπως αυτόν τον κόσμο. Πολλές φορές υποστηρίζουν αυτούς που κάνουν πραγματικά σοβαρές προσπάθειες να γίνουν μέρος της λύσης. Και γι αυτό το λόγο οι πωλήσεις αυξάνονται όταν μια εταιρία αποφασίζει να ακολουθήσει τον ‘καθαρό δρόμο ακόμα και όταν οι επενδυτές μειώνονται.
Οπότε σίγουρα δεν είμαι μόνη μου σε όλο αυτό. Ως γυναίκα μάλιστα, ανήκω στο κομμάτι της καταναλωτικής μερίδας που έχει περισσότερη ενσυναίσθηση και τείνει να ψωνίζει ηθικά. Γιατί όμως δε νιώθω ότι κάνω τη διαφορά τις περισσότερες φορές; Γιατί ίσως ΔΕΝ την κάνω. Υπάρχουν τόσα πολλά αναπάντητα ερωτήματα στην πράξη.
Πολλές φορές είναι αδύνατο να γνωρίζουμε πραγματικά ποιος έφτιαξε τα ρούχα μας και υπό ποιες συνθήκες. Οι πληροφορίες χάνονται στους αναρίθμητους κρίκους των προμηθευτικών αλυσίδων. Οι εταιρίες που αναφέρουν πως υποστηρίζουν κάποιο είδος φιλανθρωπίας από την άλλη το χρησιμοποιούν ως ακόμα ένα εργαλείο μάρκετινγκ. Που μπορεί να γίνει υπερόπλο με την έξυπνη χρήση των μέσων κοινωνικής δικτύωσης. Κάτι στο οποίο δεν είμαι αντίθετη όταν υπάρχει αληθινή προσφορά. Αλλά σε πολλές περιπτώσεις το ποσό που δωρίζεται είναι εξοργιστικά μικρό σε σχέση με το κέρδος από την πώληση με την ταμπέλα ‘ηθικό’.
Και μετά έρχεται το παράδοξο των υψηλότερων τιμών. Εφόσον οι πρώτες ύλες είναι καλύτερης ποιότητας, παράγονται και διανέμονται με διαφάνεια και υπάρχει μικρότερης κλίμακας παραγωγή, οι περισσότερες ηθικές επιλογές είναι ακριβότερες. Και το καταλαβαίνω απόλυτα αυτό. Αλλά δε μπορώ να σταματήσω να σκέφτομαι ότι οι άνθρωποι χαμηλότερου εισοδήματος ουσιαστικά αποκλείονται από τον ηθικό καταναλωτισμό γιατί απλά δε μπορούν να τον πληρώσουν. Το να απορρίψει κάποιος την αγορά ενός παλτό από το ZARA ώστε να αγοράσει από μια μικρότερη εταιρία με ηθική βιωσιμότητας είναι εντελώς μη ..βιώσιμο για τον ίδιο. Πώς θα μπορούσαμε να αντιστρέψουμε κάτι τέτοιο απλά με το να αλλάξουμε τον τρόπο που ψωνίζουμε;
Καταλαβαίνω ότι μερικές φορές δεν υπάρχει λάθος και σωστό. Υπάρχουν πολλά θέματα για να λάβουμε υπόψιν μας και πολλά συστημικά ζητήματα να επανεξεταστούν. Αποφάσισα λοιπόν να σκεφτώ τα πράγματα σε προσωπικό επίπεδο. Τι μπορώ να κάνω εγώ ως άτομο για να βοηθήσω; Να ενημερωθώ όσο γίνεται καλύτερα. Να προσπαθήσω να αγοράζω από ανθρώπους που θαυμάζω τη δράση τους. Από μικρές επιχειρήσεις των οποίων τα προϊόντα είναι φτιαγμένα με αγάπη και πολύ κόπο. Από ανθρώπους που πολλές φορές γνωρίζω προσωπικά. Πάντα σύμφωνα με το εισόδημά μου, χωρίς ενοχές. Να γίνομαι μέρος δράσεων που οδηγούν στην αλλαγή. Απλά να κάνω ότι καλύτερο μπορώ. Να ελπίζω ότι στη μετά πανδημίας εποχή τα μαθήματα έχουν πια εμπεδωθεί. Και να επιτρέψω στον εαυτό μου να χαίρεται με την όποια αγορά του…
Για ενδιαφέρουσες απόψεις γύρω από την ηθική κατανάλωση μπορείτε να πατήσετε εδώ, εδώ και εδώ. Για δεδομένα γύρω από την ηθική κατανάλωση μέσα στην πανδημία εδώ.
Σας αφήνω τώρα να πάω να τελειώσω επιτέλους το διάβασμα του Fashionopolis….
Πηγή:
Ο Craig McDean δημιούργησε αυτή τη φωτογραφία για τη Vogue Φεβρουαρίου του 2019. Styling από τη Grace Coddington.
